Tổ Quốc Hay Ngai Vàng

Truyện ngắn Kiều Giang.

Trong năm ngày đêm, kinh thành Thăng Long chìm trong máu lửa, người ta chỉ nghe tiếng súng, tiếng thét và tiếng trống xung trận của quân Tây Sơn và tiếng la hét thất thanh của tàn quân Tôn Sĩ Nghị, mùi thuốc súng trộn với mùi máu quân Thanh còn đặc quánh trong không khí. Sáng nay vua Quang Trung, một mình ngự trên chiếc ghế rồng ở điện Kính Thiên, mà cách đây chỉ mấy ngày, Chiêu Thống còn ngồi trên đó. Nhà vua liếc mắt nhìn ra cửa Đoan Môn và ban lệnh:
 
“dẫn hắn vào”. Lập tức, 2 tên lính cận vệ mang đoản đao cặp nách đưa Tự Tôn đang bị trói, vào ngồi xuống chiếc ghế dài đặt giữa nội điện. Nhà vua ra lệnh: “ cởi trói cho hắn”.
Vua Quang Trung quan sát vẻ tiều tụy của Tự Tôn, sau mấy ngày chạy trốn, trong bộ tứ thân màu nâu dân dã, bất giác chạnh lòng cho buổi mạt vận của một triều đại đã tồn tại suốt mấy trăm năm. Hoàng Đế Quang Trung quắt mắt nhìn vào mặt Chiêu Thống, rồi hỏi:
- “Ông còn nhớ ai là người đưa ngươi lên ngai vua Lê vào tháng Bảy năm Bính Ngọ hay không?”
Chiêu Thống cúi gầm mặt, trả lời:
- “ Chính ông”
Nguyễn Huệ nhếch mép cười, rồi nói:
-“ Nhưng sau đó, khi ta về Nam, trí của ngươi không hiểu được lòng dân, tài của ngươi không thực hiện được ý nguyện của dân, nên ông đã để cho Nguyễn Hữu Chỉnh chuyên quyền, gây loạn.”
-“ Ta biết ta bất tài” Chiêu Thống đáp.
Ngừng một lát rồi Quang Trung lại hỏi tiếp:
- “ Khi ta ra Thăng Long để diệt Vũ Văn Nhậm mưu phản, thì ông đã đi đâu, làm gì?”
Lê Chiêu Thống miệng cứng, ngồi đơ như phỗng, không mở được nửa lời.
Quang Trung đứng lên, trong bộ hoàng bào còn lem khói súng, khoanh tay, vẻ suy nghĩ, đi qua đi lại trước mặt Duy Kỳ, rồi chợt dừng lại nói:
-“ Ông tài thật, sức ông mọn không gánh nổi giang sơn, để cho loạn thần thoán nghịch, nhưng vai ông khỏe, cõng nổi 29 vạn quân Thanh về giày xéo quê hương, chà đạp lên tông miếu nhà Lê, vậy là ông đã đặt dòng họ, bè đảng của ông lên trên quyền lợi của dân tộc, lên trên hồn thiên của sông núi. Ông nên nhớ kỹ rằng dân tộc còn thì ngai vàng của ông còn, dân tộc mất thì cái ngai kia chỉ còn là thứ rác rưởi tanh hôi, mà ngoại bang đã vứt bừa bãi, trôi nổi trên dòng sông lịch sử để cho nhân dân nguyền rủa muôn đời”. Nét mặt Quang Trung bỗng đanh lại, nhà vua bảo “ Ông hãy ngửa mặt lên mà nghe ta hỏi” :
-“ Trong mấy mươi ngày ông làm thân tôi đòi, quỳ mọp dưới trướng Tôn Sĩ Nghị để nghe lệnh của hắn, tai ông có lắng nghe người dân An Nam nói gì với ông không?”
Chiêu Thống xanh mặt, miệng lắp bắp:
-“ Ta không nghe nhân dân đã nói gì với ta cả”
Quang Trung nhếch miệng cười nhẹ rồi lạnh lùng:
-“ Ông nói rất đúng. Nhân dân không nói gì với ông cả vì có nói thì ông cũng nghe không lọt. Mắt của ông đã không thấy được nỗi thống khổ của nhân dân, mà chỉ thấy sự vinh hoa phú quý của tộc họ và bè đảng ông, lưỡi của ông chưa biết nếm mùi mồ hôi và nước mắt mặn chát của nhân dân, mà chỉ biết nếm mùi rượu thơm thịt béo, mũi của ông không ngửi thấy mùi máu tươi của quân dân ta đổ khắp nơi trên những cánh đồng suốt mấy ngàn năm để bảo vệ từng tấc đất của quê hương, mà ông chỉ thấy lụa là nhung gấm của quân xâm lược ban cho, tai của ông không nghe được những lời yêu nước nồng nàn của nhân dân ngày đêm thống thiết kêu gào vì sự tồn vong của dân tộc, mà ông chỉ nghe lọt những lời điêu ngoa dịu ngọt của kẻ thù. Từ đây ông không còn là con dân của nước Đại Việt nữa, đừng nói chi đến cái ngai vàng đã mục nát rệu rã kia. Nói xong, Hoàng Đế Quang Trung liếc nhìn tên lính rồi đi thẳng ra ngoài.
Sài Gòn 02-8-2016