LỐI ĐI NGANG ĐƯỜNG CÓ HÀNG ĐINH-KỂ TỪ THÁNG BA 79-ĐƯỜNG PHỐ Ỏ THƯỢNG HẢI-AIR MAIL-THÁNG TƯ VÀ IM LẶNG-Ở VƯƠNG QUỐC CỦA BẤP BÊNH-NHỮNG MẶT TIỀN-THÁNG MƯỜI MỘT-TRỜI BUÔNG TUYẾT--
chuyển ngữ : Diễm Châu
LỐI ĐI NGANG ĐƯỜNG CÓ HÀNG ĐINH
Gió lạnh buốt đập vào mắt, và hai hay ba mặt trời
nhảy múa trong ống kính vạn hoa của nước mắt, khi tôi băng qua
con đường mình quá quen biết này,
nơi mùa hè Groenland* sáng lên từ những vũng tuyết.
Cuộc sống mạnh mẽ của con đường xoay vần xung quanh tôi;
nó chẳng nhớ gì hết cũng chẳng thèm muốn gì hết.
Thât xa dưới hàng xe cộ, thật sâu dưới lòng đất,
khu rừng sẽ sinh ra còn lặng lẽ đợi chờ trong một ngàn năm nữa.
Đột nhiên, tôi thấy dường như con đường đang chăm chú nhìn tôi.
Thị lực của nó quá kém cỏi khiến chính mặt trời
cũng chỉ còn là một cuộn chỉ màu xám trong không gian tăm tối.
Nhưng trong giây lát này tôi được rọi sáng! Con đường đã nhìn thấy tôi.
(Hàng rào sự thật, 1978)
---------------------
* Groenland, đảo Đan-mạch, ở về phía bắc châu Mỹ, phần lớn phủ đầy băng. Bản dịch này “phối hợp” cả hai bản Pháp và Anh! (ND.)
KỂ TỪ THÁNG BA 79
Mỏi mệt vì hết thảy những kẻ tới với những chữ,
Những chữ chứ không phải một ngôn ngữ
Tôi đã ra một hòn đảo tuyết phủ.
Nơi hoang dã không có chữ.
Những trang trắng mở ra khắp phía!
Tôi bắt gặp dấu vết những móng chân hoãng trên tuyết.
Ngôn ngữ chứ không phải những chữ.
(Phố chợ hoang dã, 1983)
ĐƯỜNG PHỐ Ở THƯỢNG-HẢI
I
Có nhiều người trong công viên đang đọc con bướm trắng.
Tôi yêu con bướm vườn cải bắp đó như thể ấy chính một góc của sự thật phất phơ bay.
Vào hừng đông những đám đông hối hả khởi động cái hành tinh lặng lẽ của chúng ta.
Thế rồi công viên đầy những người. Với mỗi người là tám khuôn mặt nhẵn bóng như ngọc, cho mọi tình thế, để tránh nhầm lẫn.
Lại với mỗi người là khuôn mặt vô hình nọ phản ánh «một điều gì mà ta không nói tới.»
Một điều gì ló ra trong những lúc mỏi mệt và cũng nhức nhối như một hớp rượu Rắn lục với dư vị lợn gợn dài lâu.
Đàn cá chép dưới ao luôn luôn chuyển động, chúng bơi trong lúc ngủ, chúng là một mẫu mực cho những kẻ tin: luôn luôn chuyển động.
II
Lúc này là đúng ngọ. Đồ giặt phất phơ trong cơn gió biển xám thật cao bên trên những người đạp xe
đang tới như những đàn cá lớn chật cứng. Hãy để ý những mê lộ ở ngang hông!
Vây quanh tôi là những chữ viết mà tôi không thể thông dịch. Tôi hoàn toàn, hoàn toàn mù chữ.
Nhưng tôi đã trả những gì tôi phải trả và tôi có những biên nhận cho mọi sự. Tôi đã thu thập biết bao tờ biên nhận không đọc được.
Tôi là một cội cây già với những chiếc lá héo hắt còn đeo và không thể nào rơi xuống đất.
Và một cơn gió mạnh từ biển khiến rì rào hết thảy những biên nhận này.
III
Vào hừng đông những đám đông lê bước khởi động cái hành tinh lặng lẽ của chúng ta.
Chúng ta hết thảy đều «lên tầu» trên đường phố, đường phố chật ních như trên «boong» một chiếc phà.
Chúng ta đi về đâu? Liệu có đủ chén uống trà không? Chúng ta có thể coi như mình may mắn vì đã «lên đường» kịp thời!
Ta ở cách sự phát sinh «chứng sợ những nơi đóng kín»* cả ngàn năm.
Đằng sau mỗi người bước đi ở đây lơ lửng một cây thập tự nó muốn đuổi kịp chúng ta, vượt qua chúng ta, nhập với chúng ta.
Một điều gì đó nó muốn lẻn tới phía sau chúng ta, vừa bịt mắt chúng ta vừa thì thào, «Đoán coi ai?»
Chúng ta có vẻ gần như hạnh phúc ở ngoài nắng, trong lúc chúng ta chảy máu đến chết vì những vết thương mà chúng ta không hay biết gì hết.
-----------------------
* «claustrophobia» trong bản Anh văn. (ND.)
AIR MAIL
Đi tìm một thùng thư
tôi mang cái phong bì qua thành phố.
Con bướm đi lạc này bay chập chững
trong khu rừng bao la của đá và bê-tông.
Tấm thảm bay của chiếc tem-bưu điện
mấy chữ loạng choạng ghi địa chỉ
hệt như sự thật của tôi được niêm lại
lúc này lượn là bên trên đại dương.
Đại tây dương ánh bạc và bò sát.
Những hàng rào mây. Con tàu của các ngư phủ
tựa cái hột ô-liu mà ta nhổ ra.
Và vết sẹo lợt lạt của lằn nước.
Công việc tiến hành thật chậm rãi ở dưới thế này.
Tôi thường liếc trộm về phía đồng hồ.
Trong im lặng ham hố
những bóng cây trở thành những con số tối tăm.
Sự thật nằm trên đất
nhưng không ai dám nắm lấy.
Sự thật ở ngoài đường phố.
Và không ai biến thành của mình.
(Cho những người sống và những người chết, 1989)
THÁNG TƯ VÀ IM LẶNG
Mùa xuân thật vắng vẻ.
Một cái hố bằng nhung tối lại
bò sát bên tôi
không tự ngắm mình.
Cái duy nhất lấp lánh
là những bông hoa vàng vàng này.
Chiếc bóng của tôi mang tôi đi
như một cây vĩ cầm
trong cái hộp đen.
Tất cả những gì tôi muốn nói
loáng lên ngoài tầm
như đồ bạc
nơi người cho vay nặng lãi.
Ở VƯƠNG QUỐC CỦA BẤP BÊNH
Viên chủ sự nghiêng mình vẽ một cây chữ thập
và đôi khuyên của y dao đông như những thanh kiếm của Damoclès.
Tựa như một con bướm có đốm vô hình trên mặt đất
thằng quỷ lẫn với tờ báo trải ra.
Một chiếc nón sắt không ai đội đã nắm quyền.
Con rùa-mẹ bỏ đi, bay đi dưới những lớp sóng.
(Chiếc gông-đôn tang tóc, 1996)
NHỮNG MẶT TIỀN
I
Ở mút cùng con đường tôi nhận ra quyền bính
và hắn cũng tựa như một củ hành
mà những lớp mặt chồng chất
tách dần ra...
II
Nửa đêm.. Các nhà hát vãn người.
Các từ bừng cháy trên những mặt tiền.
Sự huyền bí của chữ nghĩa vẫn không lời giải đáp
chìm sâu vào cái nhấp nháy lạnh lẽo này.
THÁNG MƯỜI MỘT
Khi tay đao phủ buồn chán, y trở thành nguy hiểm.
Bầu trời phừng cháy cuộn lại trên chính mình.
Người ta nghe những tiếng đấm đá từ xà-lim này tới xà-lim khác
và không gian tràn tới từ đất giá băng.
Một vài tảng đá lấp lánh như những vành trăng tròn.
TRỜI BUÔNG TUYẾT
Những tấm bảng chỉ dẫn
mỗi lúc một nhiều
khi ta lại gần một thành phố.
Ánh mắt của hàng ngàn con người
ở xứ của những chiếc bóng dài.
Một cây cầu tự tạo
từ từ
ngay trong không gian.
(Những bài thơ ngắn, 2002)
XI*
Điều khải thị.
Cây táo trăm năm.
Biển đã gần.
*
Biển là một bức tường.
Tôi nghe hải âu kêu —
chúng ra hiệu cho ta.
*
Gió của Trời sau lưng.
Tiếng nổ tới không ồn ào —
một giấc mơ quá dài lâu.
*
Im lặng màu tro.
Người khổng lồ xanh qua trước mặt tôi.
Gió biển hiu hiu lạnh.
*
Cơn gió mênh mang và yên hàn
của thư viện biển.
Nơi tôi có thể nghỉ yên.
*
Những người-chim.
Những cây táo đương hoa.
Niềm bí ẩn lớn.
(Niềm bí ẩn lớn, 2004)
---------------------------
* Đây là bài cuối cùng trong tập thơ “cuối cùng” của Tomas Tranströmer. (ND.)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét