tiểu thuyết của Nguyễn Thanh Hiện
bốn.
ở hạt kiểm lâm.
Nói bọn tôi (đôi vợ chồng tuổi trẻ, tôi và nàng ) bị áp giải về hạt kiểm lâm là cũng không phải. Có một vị trong các vị kiểm lâm dẫn bọn tôi đi thật. Nhưng trên đường đi, anh ta than thở rằng không biết trong vụ cháy rừng này, trên hạt kiểm lâm sẽ xử trí bọn anh ta như thế nào
Khi còn ở cái lán giữa rừng nghe nói hạt kiểm lâm tôi cứ mường tượng một nơi chốn công đường to lớn, và những con người ở đó chỉ nghe anh nói là anh đi đâu trong rừng, hay đi làm gì trong rừng, chỉ nghe sơ qua thế thôi, thì những con người đó sẽ lập tức nói cho anh biết là anh có phạm luật rừng hay không.
Hạt kiểm lâm nằm ở cuối mảng rừng núi ấy, cách đường lộ chỉ chừng vài ba trăm thước. Đứng tại nơi đây thì cùng lúc nghe tiếng chim bồ chao làm ồn ở trên núi và tiếng còi xe ở ngoài đường lộ. Có nghĩa là cùng lúc ta có thể cảm nhận được cả cái hoang dã của trời đất lẫn cái văn minh của con người. Tôi và nàng đương để cho hồn mình nương theo thứ hòa điệu không phải lúc nào cũng cảm nhận được ấy thì một đám người từ trong rừng thất thểu bước ra. Là bà con ở xóm trại bị cháy đấy. Đôi vợ chồng tuổi trẻ kêu lên cho tôi với nàng nghe, rồi chạy đến nhập vào bọn họ. Em đừng sợ, bỡi ở đây đã có kẻ nắm giữ công lý. Tôi nói, khi thấy nàng có vẻ lo lắng. Mà thực ra, nếu bấy giờ những con người ấy không có vẻ mệt nhọc như vậy, thì bọn họ cũng không thể hành hung chúng tôi, bỡi những suy nghĩ có tính cách huyền bí kia chỉ nảy ra trong lúc lửa bỏng dầu sôi mà thôi. Bọn họ cũng giống như tôi với nàng và đôi vợ chồng tuổi trẻ. Là nói bị áp giải cũng không đúng, mà nói không bị áp giải cũng không đúng. Các tóan kiểm lâm đã bắt gặp bọn họ rải rác ở trong rừng. Định trộm vài hắc ta rừng để trồng cây cà phê, nhưng khi cháy thì đã cháy lan đến năm bảy hắc ta. Biết mình là kẻ phá hoại rừng nên phải đi trốn pháp luật. Rồi không có cơm ăn, nằm đói lã trong rừng. Phải nói là nếu các vị kiểm lâm không phát hiện được thì hơn ba mươi con người đến từ phía bắc đất nước đó có thể rã xương ở trên núi. Xin các anh hãy cho bọn tôi vô tù về tội phá rừng. Lời thỉnh cầu của những con người đại bại trong cuộc thể nghiệm cơm áo đã thốt ra ngay sau khi được các vị kiểm lâm tiếp tế cho cơm ăn và nước uống. Đấy là những tình tiết về đám người di dân tự do kể từ lúc cháy làng cho đến khi bọn họ được các nhân viên kiểm lâm gom về hạt kiểm lâm. Tất nhiên, đến lúc đó thì ngài trưởng hạt đã nắm trong tay tất cả những thông tin về những con người đó. Cho đến lúc đó, lúc các vị nhân viên kiểm lâm đã đưa mọi người về đến tận hạt kiểm lâm, thì cũng không thể nói là chúng tôi bị áp giải, bỡi đích thân ngài trưởng hạt đã ra tận đằng trước sân công sở để đón chúng tôi với tư cách của một người có quyền hạn cao nhất trong việc quản lý núi rừng ở đây. Xin mọi người hãy an tâm, vì cuối cùng thì sẽ rõ trách nhiệm thuộc về ai. Rõ ràng là trong lời lẽ của ngài trưởng hạt chẳng mang chút hơi hướng đe dọa nào, mà ngược lại còn có vẻ thân tình là khác. Trách nhiệm ông nói đây là trách nhiệm về ngọn lửa đã thiêu rụi mấy hắc ta rừng. Công việc trước tiên ở hạt kiểm lâm là tất cả những người được gom từ trên rừng về phải khai rõ họ tên và quê quán của mình. Hình như ngoài tôi với nàng và đám người di dân tự do, còn có những người đi đốt than trộm cũng được gom về đây. Hai chúng tôi là đi tìm con nước đầu nguồn con sông ấy, nên chẳng dính dáng chi tới chuyện cháy rừng. Nàng đã yêu cầu nhân viên kiểm lâm phụ trách việc ghi chép hãy ghi thêm câu ấy vào giấy, sau khi chúng tôi đã khai báo họ tên xong. Chuyện đầu nguồn hay cuối nguồn là chuyện tiếp theo. Vị kiểm lâm nói. Quả thế, việc tiếp theo là mỗi người chúng tôi phải làm một bản tự khai là vào rừng để làm gì, vào rừng từ lúc nào, lúc vào rừng đã gặp những ai, lúc rừng cháy thì ở chỗ nào ở trong rừng, và có phải là chính mình đã gây cháy rừng hay không. Ai nói rõ hết sự thật, tất sẽ được về nhà sớm. Ngài trưởng hạt đã đề ra cái chỉ tiêu có tính chất vừa bó buộc vừa khuyến khích. Có một trở ngại đã làm chậm trễ việc kê khai. Là một số người trong đám di dân tự do vì đói quá, đầu óc chẳng còn đủ tỉnh táo để thực hiện việc tự khai. Ngài trưởng hạt có hơi lúng túng, nhưng cũng liền khắc phục được sự cố. Ông đã lệnh cho các toán nhân viên kiểm lâm phải tức khắc đem nộp về hạt tất cả số gạo đang dự trử để ăn trong tuần tra. Mai sẽ điện về cấp trên xin gạo khác, còn giờ thì rừng cũng cháy rồi, phải cho mọi người cái ăn cái đã. Ông nói với đám nhân viên của mình. Như thế là đám nhân viên này phải quay lên núi, vì gạo dự trử là đang để ở các lán tạm ở trên núi. Giải quyết sự chậm trễ này xong, lại xảy sự chậm trễ khác. Là do một số người trong đám di dân tự do không đủ trình độ để làm bản tự khai. Viết xong, thấy chẳng thành cái gì, bọn họ lại xé bỏ, tốn không biết bao nhiêu là giấy mực của hạt kiểm lâm. Thế là những cuộc vấn đáp đã diễn ra giữa các nhân viên kiểm lâm và những người có trình độ quá kém. Mọi sự đã được mọi người kê ra, nói ra. Như tôi với nàng thì cứ khai thật là mình đương yêu nhau, là đương đi tìm con nước đầu nguồn của một dòng sông, đêm, đương ngủ ở cái xóm trại đó thì lửa cháy tới. Như các người đi đốt than trộm thì cứ khai thật là dù biết phạm pháp nhưng cứ làm, vì nhà không đủ gạo nấu. Đám người từ phía bắc đất nước đến thì khai rằng họ đi ăn trộm rừng nên đã phải cố tránh mọi người, có nghĩa chẳng gặp ai ở trong rừng, đã chặt phá bao nhiêu cây rừng, và sẽ sẵn sàng nhận tội trước luật pháp. Mọi người đều nói chính mình không gây ra việc cháy rừng. Như thế là mọi người vẫn chưa thể trở về nhà. Có lẽ ngài trưởng hạt đã phải kiềm chế lắm mới có được những lời lẽ ôn tồn như vậy. Và tôi đã lập tức cảm nhận ra có một thứ gì đó, có thể là một quyết đoán nào đó, hay một kế sách gì đó, đang diễn ra trong suy nghĩ của con người quyền lực nhất ở nơi đây. Ta lại bị cầm chân ở đây mất. Nàng thở dài, nói. Tôi chỉ im lặng để chia xẻ nỗi buồn của người tôi yêu. Có một biến cố nho nhỏ xảy ra là mấy người đốt than trộm đã được ngài trưởng hạt gọi vào phòng làm việc của ông. Lúc quay ra, tôi thấy vẻ mặt bọn họ có vẻ tươi tỉnh hơn. Ông ấy nghi là lửa đốt than của bọn tôi gây cháy rừng, nhưng đã có các nhân viên tuần tra làm chứng là bọn tôi vào rừng sau khi rừng cháy. Mấy người đốt than trộm nói. Cứ tưởng là mấy người ấy đã được ngài trưởng hạt cho về. Nhưng bọn họ vừa mới ra khỏi sân công sở thì có mấy nhân viên kiểm lâm chận lại. Một lời truyền đã được truyền đi trong chúng tôi. Rằng chỉ khi nào tìm ra kẻ đồt rừng thì mọi người mới được trở về. Lập tức đám người di dân tự do kéo vô phòng ngài trưởng hạt. Chuyện điều tra về lửa là chuyện của kiểm lâm, còn bọn tôi đã chặt phá cây rừng, tức phạm luật bảo vệ rừng, thì hãy cứ cho chúng tôi vào tù. Bọn họ lại lập lại lời thỉnh cầu được đi ngồi tù như một cách thế lấp lỗ hổng của cuộc thể nghiệm cơm áo vừa qua. Vậy là ngài trưởng hạt lại phải ra sân công sở mới có thể tiếp được mọi người. Không có chuyện kẻ phạm luật tự mình đứng ra xử mình, hạt kiểm lâm chúng tôi chỉ báo lên cấp trên việc chặt trộm rừng của các người, còn có ngồi tù hay không là do trên quyết định . Ông nói. Vậy thì ngài trưởng hạt phải cho bọn tôi cơm ăn và nước uống. Đám người di dân tự do lại nhao lên. Tôi có cảm tưởng ông ấy sắp quị ngã. Nhưng các người có nghe thấy lũ chim đang ca hót ở trên núi hay không? Có tiếng ai thốt lên trong đám người đang buồn bã ở trên sân công sở. Tôi thấy ngài trưởng hạt hướng mắt về phía có tiếng nói đó. Ông cũng là kẻ chặt trộm rừng có phải không? Con người quyền lực nhất nơi đây hỏi. Nàng chợt bám lấy tôi, vẻ sợ hãi, khi trông thấy người đàn ông ấy tiến về phía ngài trưởng hạt. Nghe nền văn minh của các người có chuyện lủng củng, ta ghé qua coi thử. Quả tình tôi nghe giọng nói đó là rất quen. Nhưng ông là ai? Ngài trưởng hạt lại hỏi. Cả tôi lẫn nàng phải kiềm chế lắm mới không thốt kêu to, khi nghe người ấy xưng là thần coi rừng. Và bấy giờ, tôi biết không phải chỉ tôi với nàng, mà cả ngài trưởng hạt, cả những người ăn trộm rừng, hết thảy là đang thấy người nhẹ nhỏm. Có thần coi rừng xuất hiện có nghĩa là mọi việc sẽ được sáng tỏ. Quả tình từ ngày nhà nước đặt ra ngành kiểm lâm thì việc cai quản núi rừng là do chúng tôi lo, nhưng vừa rồi lại xảy việc cháy rừng mà chẳng ai chịu nhận trách nhiệm, xin thần vì chuyện con người, hãy nói ra ai là kẻ đã gây ra ngọn lửa đó. Giọng ngài trưởng hạt có vẻ khẩn khoản. Chắc là thần coi rừng nhìn thấy sự ảo tưởng trong việc nắm bắt chân lý của loài người sao đó, ông bỗng cười vang. Và bắt đầu nói những lời tâm huyết. Rằng từ khi loài người biết truyền những ý nghĩ cho nhau bằng máy móc thì thần không còn trực tiếp cai quản núi rừng, nhưng không phải là không để mắt đến chuyện con người, rằng trong cuộc chuyển lưu lớn lao của vạn hữu thì không phải hễ là thần là nhìn thấy được sự thật của mọi sự, rằng ngày xưa, ngay chính bản thân vũ trụ cũng chưa biết mình do đâu mà có, thì lớp cha ông của thần quả đã cho rằng hễ là thần là biết hết mọi sự, từ đó mới có chuyện toàn trị của các vị thần, rằng ngày nay không phải văn minh chỉ xảy ra ở loài người không thôi. Thần coi rừng nói đến đó bỗng thôi nói, tiến đến chỗ tôi với nàng, nháy mắt ra hiệu hãy đi theo ông. Ta phải thoát khỏi nơi đây thôi. Tôi nói với nàng. Rồi trong lúc mọi người lộn xộn, kẻ tiến đến chỗ ngài trưởng hạt đòi được vô tù, kẻ lẩn ra khỏi sân công sở, tôi kéo nàng lẩn vào vạt rừng phía đông hạt kiểm lâm, nhanh chân bước theo thần coi rừng. Khi đã đi khá xa hạt kiểm lâm, ông dừng lại bảo tôi với nàng rằng, khi đã nói cho chúng tôi biết bí mật tình yêu của ông, thì chúng tôi mãi mãi là bạn thân thiết của ông. Hãy dạo chơi với ta một lúc. Ông nói.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét